LAN-ERREFORMA
Joan den otsailaren 3an onartu zen Diputatuen Kongresuan lan-erreforma berria.
Aurretik, abenduaren 30eko BOEn, lan-erreformarako, enpleguaren egonkortasuna bermatzeko eta lan-merkatua eraldatzeko premiazko neurriei buruzko abenduaren 28ko 32/2021 Errege Lege Dekretua argitaratu zen.
Hala ere, abenduaren 29an eta 30ean beste 3 arau argitaratu ziren, lege-mailakoak eta lan-arloan eragin handikoak.
Arau horien eduki zabala dela eta, puntu garrantzitsuenak aipatuko ditugu labur-labur:
Aldi baterako kontratazioa
2022ko martxoaren 30etik aurrera:
Kontratazio mugagabea indartzen da helburua.
Obrako kontratua (401 – 501) eta eraikuntzako kontratu finkoa desagertu dira.
Produkzioaren gorabeherengatiko kontratua (behin-behineko kontratuaren ordez) enpresaren produkzio-jarduera handitzearekin sinatu ahal izango da, gehienez ere 6 hilabeteko iraupenarekin (sektoreko hitzarmenak soilik erregulaturik, 12 hilabetera luzatzeko aukera izan liteke).
Langilea ordezteko kontratua (interinitate lan-kontratuaren ordez) 15 egun lehenago hasi ahal izango da gehienez, eta lanaldi murriztua osatzeko edo lanpostu bat aldi baterako betetzeko erabili ahal izango da, eta lanpostu bat hautaketa prozesuan ordezkatzeko gehienez 3 hilabeteko iraupenarekin (hitzarmen kolektiboan izan ezik).
Aldi baterako kontratuak kateatuz finko bihurtzeko denbora 18 hilabetera murriztu da 24 hilabeteko epean (lehen 24, 30).
Prestakuntza-kontratuak
2 mota bereizten dira: ikas-ekinezko prestakuntza-kontratua eta kotizazio-sistema berri batekin praktika profesionala lortzeko prestakuntza-kontratua.
Enpresak kontratatu nahi den pertsonaren aurretiazko kontratazioen iraupenari eta modalitateari buruzko ziurtagiria eskatu beharko dio enplegu-zerbitzu publikoari.
Aldizkako kontratu finkoak
Modalitate hau urtarokotasun handieneko sektoreentzat pentsatuta dago.
Enpresak aldez aurretik eman beharko dio langileen legezko ordezkaritzari aldizkako langile finkoen premiaren aurreikuspenen egutegia, bai eta alta horien benetako kudeaketa ere.
Aldizkako langile finkoek lan-harreman osoko antzinatasuna izateko eskubidea dute, lehentasuna dute prestakuntza-jardueretan, eta izaera finkoko lanpostuen berri eman behar zaie.
Barne-malgutasuna eta ERTEen erregularizazioa.
Enplegua malgutzeko eta egonkortzeko mekanismo berri bat aurreikusten da aldi baterako enplegu-erregulaziorako.
Berrikuntza nagusiak:
– Lanaldiak murrizteko eta kontratuak eteteko aldi baterako eskaera.
– Eraginpeko langileek prestazio espezifikoak eskuratzea.
Irabazien programa bat ere abian jartzen da, enpresa-ekarpenaren salbuespen gisa, baldin eta enpresak hurrengo 6 hilabeteetan eragindako langileak mantentzen baditu.
Negoziazio kolektiboa
Aipatzekoa da:
Sektoreko hitzarmena nagusitzen da soldata-arloan, besteak beste, gai batzuetan izan ezik, horietan lehentasuna baitu enpresa-hitzarmenak.
Ultraaktibitate mugagabearen itzulera: arau kolektiboak luzatu egingo dira, berriak jarri arte.
Kontrata eta azpikontratetan egindako jardueraren sektoreko hitzarmena aplikatzea, non eta ez dagoen enpresa-hitzarmenik.
Isunak
Aldi baterako kontratazioan iruzur eginez gero, zuzenean edo ETT bidez (arau-hauste larria), arau-hauste bat dagoela ulertuko da kontratatutako pertsona bakoitzeko.
Isunen beste eskala bat ere ezarri da arau-hauste horietarako: 1.000 eta 10.000 euro artekoa kontratu bakoitzeko.
30 egun baino gutxiagoko iraupena duten kontratuen gainkostuak.
30 egun baino gutxiagoko aldi baterako kontratu bakoitza amaitzean, enpresak 26,57€-ko zenbatekoa ordaindu beharko du. Eragiketaren emaitza: 37,53 (eguneko gutxieneko oinarriak 2022an) x % 23,60 (Gizarte Segurantzaren Erregimen Orokorreko kotizazio-tasa gertakari arruntengatik) x 3. GSLOren 151. artikulua.